Çocukluk ve Ergenlikte Kemik Sağlığı

Çocukluk ve ergenlik dönemi; kuvvetli ve sağlıklı iskelet oluşumunun olduğu en önemli yıllardır. Çocukluk ve ergenlikte büyümekte olan kemiğe ne kadar önem verirsek ileriki yaşlardaki kırılmayı engelleriz.

Kemik Büyümesi ve Zaman İçerisinde Kayıp

Kalsiyum içeren dengeli bir beslenme, kemiğe kuvvet yükleyen fizik aktivitelerinin yapılması kuvvetli kemik yapımına yardımcı olmaktadır. 20-30’lu yaşlarda en yoğun kemik kütlesine ulaşılır, 35-40 yaşlara doğru doğal kemik kaybı başlar. 11 yaşa kadar erişkin kemik kütlesinin % 45’i; 17 yaşa kadar erişkin kemik kütlesinin % 90’ı kazanıldığı düşünüldüğünde çocukluk çağında kemiklerimizin ne kadar önemli olduğu ortaya çıkmaktadır.

Çocuk ve ergenin ulaştığı kemik kütlesi ne kadar fazla ise erişkin dönemde gelişebilecek kemik erimesi riski azalacaktır.

Kemik Oluşumunda Beslenmenin Önemi 

Kalsiyumdan Zengin Yiyecekler

Çocukluk ve ergenlikte vücut, kemik ve dişlerde yerleşecek şekilde kalsiyum biriktirir. Kalsiyumdan en zengin kaynaklar süt ve yoğurtken yeşil yapraklı sebzeler ve pişmiş tahıllarda da bulunmaktadır. Bir bardak süt ve yoğurtta 300 mg, bir kibrit kutusu peynirde 200 mg kalsiyum bulunmaktadır. Yaşlara göre tüketilmesi gereken kalsiyum miktarı tabloda verilmiştir.

Çocukların Günlük Alması Gereken Kalsiyum Miktarı

Kalsiyum emilimi için D vitaminine ihtiyaç vardır. D vitaminin en önemli kaynağı güneş ışığıdır. Yaz aylarında günlük 15 dk güneş ışığı yeterlidir ve deri kanseri riskini arttırmaz.

Bununla birlikte özellikle kentsel yaşam koşulları (hava kirliliği, UV ışınlarının D vitamini sentezi için gereken dalga boyunda yeryüzüne ulaşmasını engeller), deri kanseri veya üşütme korkusu gibi nedenlerle bebeklerin yeterli güneş görmesinin engellenmesi sonucunda deride yeterli D vitamini sentezi sağlanamaz. Anne sütü alan bütün bebeklere ek olarak ne aldıklarına bakılmaksızın en az 1 yaşına kadar 400 IU, daha sonra ve tercihen 3 yaşına kadar 600 IU D vitamini verilmelidir. 3 yaş sonrası 400 IU vitamin D verilmesi önerilmektedir.

D VİTAMİNİ ZEHİRLENMESİ CİDDİ BİR DURUMDUR VE D VİTAMİNİ HEKİM ÖNERİSİ OLMADAN AMACI DIŞINDA KULLANILMAMALIDIR.

HER MARKANIN DAMLASINDA VEYA SPREYİNDEKİ D VİTAMİNİ DOZU FARKLI OLDUĞU İÇİN MUTLAKA DOKTORUN SÖYLEDİĞİ DOZ DİKKATE ALINARAK KULLANILMALIDIR.

Kemik Oluşumunda Fiziksel Aktivitenin Önemi

Kemik kütlesinin oluşumu için fiziksel aktiviteye ihtiyaç vardır. Zıplamak, koşmak gibi kemik üzerine kuvvet bindiren egzersizlere ihtiyaç vardır. Yüzme, bisiklet kullanma gibi hareketler, kasları geliştirmesine karşın, kuvvetlenmesine katkıda bulunmamaktadır çünkü bunlarda kemik üzerine uygulanan kuvvet yoktur.

Kemik Oluşumunu Engelleyen veya Azaltan Faktörler

Uzun süreli gereğinden az miktarda beslenmek; gereğinden fazla fiziksel aktivite kemik oluşumunu azaltırken, fosfor içeren gazlı içecekler, kalsiyumun kemikten kaybına neden olur. Kolalı içecekler, gazoz gibi gazlı içecekler yerine süt, su ve ayran tercih edilmelidir.

Çocukluk ve ergenlik döneminde kemik gelişiminin en iyi dereceye ulaşması, ileriki yaşamda kemik erimesi hastalığı (osteoporoz) riskini azaltacaktır. Çocukluk ve ergenlikte kuvvetli kemik oluşumu, yaşın ilerlediği dönemde kemik kaybı ve osteoporozu engellemek için ‘bankaya’ yeterli miktarda kemik konması için gereklidir.